Sáng 30/3/2018, tại Hà Nội, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức Hội nghị Chung khảo Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ nhất. Số đầu sách tham gia Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ nhất là 514 cuốn từ 40 nhà xuất bản gửi đi dự thi.
Tham dự chương trình có ông Hoàng Vĩnh Bảo - Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia; ông Chu Văn Hòa - Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành; ông Hoàng Phong Hà - Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng chung khảo Giải thưởng Sách Quốc gia, đại diện các tiểu ban chấm giải, người phản biện…
Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam - Hoàng Vĩnh Bảo chủ trì Hội nghị.
Bắt nguồn từ Giải thưởng Sách Việt Nam, Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ nhất đã nâng Giải thưởng sách hàng năm lên một tầm cao mới.
Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Hoàng Vĩnh Bảo cho biết, vì được nâng tầm lên thành giải Quốc gia nên tiêu chí năm nay cao hơn mọi năm.
Theo đó, các loại hình xét giải trước đây chỉ có sách hay, sách đẹp thì khi nâng tầm lên Quốc gia có 5 loại giải như sách bán chạy, sách có giá trị cao... Tuy nhiên, vì là năm đầu tiên thực hiện, vẫn còn những bỡ ngỡ nhất định nên Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia quyết định vẫn chỉ chấm 2 hạng mục cũ là sách hay và sách đẹp.
Về tiêu chí xét giải năm nay cũng cao hơn để đảm bảo những cuốn sách được lựa chọn thực sự là những cuốn sách mang tính chính trị, nhân văn cao, đồng thời đi liền với đó là tính quảng bá, vì công tác quảng bá một cuốn sách hay, đẹp tới độc rất quan trọng.
Để chuẩn bị cho vòng Chung khảo này, từ ngày 22/3/2018, Thường trực Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia đã họp với các Tiểu ban và thư ký các Tiểu ban để tổng hợp kết quả chấm giải sơ khảo. Số đầu sách tham gia Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ Nhất là 514 cuốn, có 40 nhà xuất bản gửi sách dự thi. Sau khi tiến hành rà soát, sơ loại, Ban chấm giải đã chính thức đưa vào chấm sơ khảo 452 đầu sách, trong đó 252 đầu sách hay và 200 đầu sách đẹp.
Kết quả vòng sơ khảo, ban chấm giải đã chọn ra được 22 giải cho Sách hay (3 giải A, 9 giải B, 10 giải C) và 13 giải Sách đẹp (3 giải A, 5 giải B, 5 giải C). Tập chung vào 8 mảng sách: Lý luận - Chính trị, Giáo dục - Đào tạo, Khoa học tự nhiên và công nghệ, Khoa học xã hội và nhân văn, Văn hóa - Nghệ thuật, Văn học và Thiếu nhi. Qua kết quả vòng chấm sơ khảo cho thấy các mảng sách Khoa học tự nhiên và Công nghệ, Khoa học xã hội và Nhân văn, Văn hóa - Nghệ thuật có nhiều sách có khả năng đạt giải cao.
Có 3 đề cử cho giải A Sách hay bao gồm: Đề cử thứ nhất là Vi tảo biển dị dưỡng Labyrinthula, Schizochytrium, Thraustochytrium mới ở Việt Nam: Tiềm năng và thách thức. Sách do tác giả Đặng Diễm Hồng chủ biên, NXB Khoa học Tự nhiên và Công nghệ xuất bản.
Đề cử thứ hai là Chế độ thực dân Pháp trên đất Nam Kỳ (1859-1954) gồm hai tập của tác giả Nguyễn Đình Tư, NXB Tổng hợp TP HCM. Đây là bộ sách đầu tiên nghiên cứu một cách hệ thống về chế độ cai trị của thực dân Pháp ở Nam Kỳ trong gần 100 năm (1859-1954).
Cuốn thứ 3 được đề cử giải A Sách hay là Góp phần nghiên cứu lịch sử văn hóa Việt Nam của tác giả Kiều Thu Hoạch, NXB Thế giới. Đây là công trình nghiên cứu mới về lịch sử văn hóa Việt Nam được vận dụng phương pháp nghiên cứu liên ngành.
Hạng mục Sách đẹp có 3 tác phẩm được đề cử gồm: Những khám phá khảo cổ học dưới lòng đất Nhà Quốc hội của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam - Trung tâm nghiên cứu kinh thành, họa sĩ Bùi Thu Trang trình bày, NXB Khoa học Xã hội.
Cuốn thứ hai là Di sản Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh của nhóm tác giả Tạp chí Xưa và Nay (Nguyễn Hạnh chủ biên), Ngọc Khôi trình bày bìa, do NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh xuất bản.
Đề cử cuối cùng của giải A Sách đẹp là Atlas tổng hợp vùng Tây Nguyên của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Nhà máy in Bản đồ Nhà xuất bản Tài Nguyên Môi trường và Bản đồ Việt Nam trình bày, thiết kế và in, do NXB Tài Nguyên Môi trường và Bản đồ Việt Nam thực hiện.
Tại vòng Chung khảo này các Tiểu ban chấm giải đa số đều nhất trí với kết quả vòng sơ khảo.
Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo cho biết, năm nay chất lượng sách gửi dự thi không kém năm ngoái. Tuy nhiên nhìn vào hạng mục sách dành cho thiếu nhi ông cảm thấy buồn vì chất lượng dành cho mảng này chưa được tốt.
Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ Nhất sẽ được trao vào dịp Kỷ niệm Ngày Sách Việt Nam 21/4.