Vừa qua trên một số báo điện tử có đề cập đến thông tin các Đài Truyền thanh không dây tại quận Ngũ Hành Sơn (Thành phố Đà Nẵng), huyện Phú Lộc (tỉnh Thừa Thiên Huế) bị “chèn sóng” Trung Quốc, trước tình hình đó, Trung tâm Tần số vô tuyến điện khu vực III thuộc Cục Tần số vô tuyến điện đã có văn bản chính thức trả lời về hiện tượng trên đến Sở Thông tin và Truyền thông thành phố Đà Nẵng, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Gia Lai, Kon Tum. Theo đó, do sóng vô tuyến điện lan truyền không có biên giới nên việc sóng phát thanh – truyền hình của các nước truyền đến Việt Nam hoặc ngược lại là rất bình thường. Về lý thuyết, sóng vô tuyến cực ngắn chỉ truyền được trong phạm vi nhìn thẳng. Tuy nhiên, khi sóng U/VHF lan truyền với cự ly xa do cường độ điện trường mạnh (công suất lớn) hoặc do biến động của môi trường truyền sóng có thể gây can nhiễu cho các đài phát cùng tần số ở nước khác. Trong những năm qua, Trung tâm Tần số VTĐ khu vực III đã phối hợp với các Sở TT&TT xử lý hàng chục vụ can nhiễu tương tự do các đài phát tiếng nước ngoài (chủ yếu là Trung Quốc) gây ra cho các đài làm việc ở băng tần 87 – 108MHz, các đài Truyền thanh không dây tại các xã Hương Bình, Bình Điền, Hồng Tiến, Bình Thành, Hương Thọ (tháng 7/2014 và tháng 6/2016); Bình Thành, Bình Điền, Hương Bình (tháng 7/2015), Hương Xuân, Hương Phong (tháng 6/2016) thuộc thị xã Hương Trà, các đài Truyền thanh thành phố Huế (11/2015), huyện Phú Lộc (tháng 7/2016).

Hiện tượng can nhiễu nói trên có thể có nhiều nguyên nhân, trong đó đa số xảy ra do hiện tượng ống dẫn sóng đối lưu. Nguyên nhân gây ra là do ảnh hưởng của yếu tố thời tiết, tạo ra các đường truyền sóng bất thường. Sóng vô tuyến V/UHF truyền trong môi trường này có suy hao rất thấp nên truyền đi rất xa có khi đến hợp 2.000km. Hiện tượng này thường xảy ra nhiều nhất ở các khu vực ven biển tiếp giáp với vùng biển rộng. Vì vậy, việc các sóng vô tuyến V/UHF từ Trung Quốc hay các quốc gia khác lan truyền đến và gây nhiễu theo cơ chế ống dẫn sóng nêu trên là có thể xảy ra. Những trường hợp can nhiễu này thông thường chỉ xảy ra theo mùa, trong thời gian rất ngắn, mức độ ảnh hưởng không nhiều. Các Đài bị nhiễu có thể xử lý bằng cách khắc phục chất lượng thiết bị, điều chỉnh độ nhạy máy thu, thay đổi hướng antena, thực hiện mã hóa các cụm loa,…

Trung tâm Tần số VTĐ khu vực III cũng đề nghị các Sở TT&TT tăng cường công tác quản lý về chất lượng thiết bị đối với các đài PTTH và Truyền thanh không dây, trong quá trình thẩm định đầu tư yêu cầu các Đài thực hiện đúng các quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn các Đài cần có kế hoạch chuyển đổi sang băng tần 54-68MHz quy hoạch cho Truyền thanh không dây, đồng thời báo cáo ngay về trình trạng can nhiễu (nếu có) để kịp thời phối hợp xử lý./.