Công trình mô phỏng cột mốc chủ quyền Trường Sa ở xã Bình Dương được khởi công xây dựng tháng 8/2016 và hoàn thành đúng vào dịp kỷ niệm 27 năm Ngày thành lập Hội Cựu chiến binh Việt Nam (6/12/1989 – 6/12/2016).
Công trình được xây dựng theo nguyên mẫu cột mốc chủ quyền trên đảo Trường Sa lớn (tỉnh Khánh Hòa) với chiều cao 6m tính từ chân đế lên đến đỉnh cột, chiều rộng là 1,7m. Đây là công trình vĩnh cửu bằng bê tông cốt thép, bên ngoài ốp đá granite, các chữ trên cột được làm nổi bằng chất liệu alu đồng.
Theo Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Bình Dương Phan Văn Lài, để chào mừng Đại hội Cựu chiến binh các cấp nhiệm kỳ 2017- 2022, Hội Cựu chiến binh của xã đã họp bàn để lựa chọn làm một công trình ý nghĩa. Sau khi thảo luận nhiều ý tưởng, Ban chấp hành Hội Cựu chiến binh xã thống nhất rất cao việc xây dựng một công trình mô phỏng cột mốc chủ quyền trên quần đảo Trường Sa lớn. Công trình mang ý nghĩa như một sự “kết nối” giữa truyền thống hào hùng của quê hương trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm với tinh thần yêu nước, quyết tâm bảo vệ toàn vẹn chủ quyền biển đảo của Tổ quốc hôm nay.
Hội Cựu chiến binh xã Bình Dương có 210 hội viên, điều kiện kinh tế của các hội viên đa phần còn khó khăn nên nguồn vận động đóng góp từ hội viên chỉ được hơn 10 triệu đồng. Vì vậy, Hội Cựu chiến binh xin ý kiến của Đảng ủy xã Bình Dương để kêu gọi vận động xã hội hóa.
Phó Chủ tịch UBND xã Bình Dương Đặng Văn Hùng cho biết, khi Hội Cựu chiến binh xã có ý tưởng xây dựng công trình mô phỏng cột mốc chủ quyền Trường Sa, chính quyền, các hội, đoàn thể và nhân dân trong xã rất ủng hộ vì đây là một công trình để giáo dục lòng yêu nước, trách nhiệm của các thế hệ hôm nay trong việc giữ gìn chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Chỉ trong vài tháng, số tiền ủng hộ cho công trình lên tới 70 triệu đồng. Bằng bàn tay tài hoa của những người thợ nề Bình Dương, công trình đã được hoàn thành, thỏa lòng tâm nguyện của các hội viên cựu chiến binh và toàn thể người dân trong xã.
Công trình mô phỏng cột mốc chủ quyền Trường Sa ở xã Bình Dương được xây dựng bên cạnh tuyến đường chính ở khu vực trung tâm xã nên thu hút nhiều người dừng chân ghé thăm để chụp hình lưu niệm mỗi khi có dịp đi qua.
Ông Hồ Chí Lĩnh, 53 tuổi, cựu chiến binh của xã Bình Dương rất tâm đắc, nhiệt tình giới thiệu về công trình này mỗi khi có người đến thăm quan, tìm hiểu. Từng có thời gian công tác, chiến đấu ở quần đảo Trường Sa từ năm 1987- 1990 trên 2 đảo chìm là Đá Lát và Đá Lớn nên ông Lĩnh thấu hiểu được sự hy sinh, tinh thần dũng cảm của các chiến sĩ hải quân luôn vững chắc tay súng để bảo vệ từng hòn đảo nơi tiền tiêu của Tổ quốc.
Ông Hồ Chí Lĩnh cho biết: “Sau khi ra quân trở về với đời thường, với biết bao lo toan bộn bề của cuộc sống nhiều khi những kỷ niệm về một thời trai trẻ gắn bó với Trường Sa dường như lắng lại. Khi nghe tin Hội Cựu chiến binh của xã có ý tưởng xây dựng một công trình lấy nguyên mẫu về cột mốc chủ quyền trên đảo Trường Sa lớn, tôi vô cùng phấn khởi, tự hào như được sống lại với những năm tháng không thể nào quên ở ngoài đảo”.
Bình Dương là xã ven biển, ngư dân ở đây bao đời nay gắn bó với ở những ngư trường truyền thống Hoàng Sa, Trường Sa cho nên biết tường tận về từng hòn đảo của Tổ quốc. Người Bình Dương cũng luôn tự hào về truyền thống lịch sử cách mạng, nơi vinh dự được Nhà nước 3 lần phong tặng danh hiệu anh hùng.
Năm 1969 và năm 1972, xã Bình Dương được phong tặng Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Trong kháng chiến chống Mỹ, Bình Dương được mệnh danh là “vùng đất thép”. Trước những đợt càn quét, bình định khốc liệt của địch, nhân dân Bình Dương vẫn kiên trì bám trụ, “một tấc không đi, một li không rời” cùng với lực lượng du kích, các đơn vị bộ đội nhỏ địa phương chiến đấu ngoan cường.
Trong kháng chiến chống Mỹ, hơn một nửa số dân của xã Bình Dương đã ngã xuống, toàn xã có 1.367 liệt sĩ, 300 Mẹ Việt Nam anh hùng.
Hòa bình lập lại, người dân Bình Dương lại bắt tay ngay vào công việc phá gỡ bom mìn, khai hoang, phục hóa xây dựng lại đời sống. Người dân Bình Dương đã biến hàng trăm ha cồn cát mênh mông cháy nắng trở thành những cánh rừng thông, phi lao ngút ngàn, vừa có tác dụng chắn cát, chắn gió biển xâm thực, vừa bảo vệ nguồn nước, môi trường sống. Với thành tích này, năm 1985 xã Bình Dương được Nhà nước công nhận là đơn vị Anh hùng Lao động.
Hiện nay, trên địa bàn xã Bình Dương có 11 di tích lịch sử cách mạng cấp tỉnh, ghi dấu về một thời đấu tranh oanh liệt của người dân “vùng đất thép”. Công trình mô phỏng cột mốc chủ quyền Trường Sa như một sự tiếp nối mạch nguồn lòng yêu nước của người dân nơi đây trong giai đoạn xây dựng, phát triển quê hương Bình Dương hôm nay.