Sau nửa ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, Hội nghị báo chí toàn quốc tổng kết công tác năm 2017, triển khai nhiệm vụ năm 2018 đã hoàn thành nội dung, chương trình đề ra. Hội nghị đã nghe báo cáo tóm tắt, xác định những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2018, phát biểu của cơ quan báo chí, cơ quan chỉ đạo báo chí, cơ quan nghiên cứu báo chí. 

Phát biểu kết luận tại Hội nghị, đồng chí Võ Văn Thưởng đã đánh giá, công tác báo chí có những chuyển biến tích cực, đạt được những kết quả quan trọng, toàn diện trong năm 2017. Công tác chỉ đạo định hướng được triển khai với phương châm chủ động, kịp thời, hiệu quả, thuyết phục. Quản lý Nhà nước về công tác báo chí cũng có những tiến bộ. Chất lượng, uy tín của giải báo chí Quốc gia được nâng cao. Bên cạnh đó, hình thành những giải thưởng mới được sự quan tâm của giới báo chí, của dư luận xã hội như Giải búa liềm vàng, Giải báo chí về đấu tranh chống tiêu cực tham nhũng do Trung ương Ủy ban Mặt trận Tổ quốc phát động.  

Hội báo toàn quốc và các chương trình công tác hội cũng có nhiều tiến bộ, nổi bật là việc triển khai 10 quy ước đạo đức nghề nghiệp của nhà báo. 

Chất lượng hiệu quả thông tin tuyên truyền Nghị quyết Đại hội XII và các Nghị quyết của Đảng, của Chính phủ, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng đạt được những kết quả tích cực; nhất là trong đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia, những vấn đề chủ quyền trên Biển Đông. 

Theo đồng chí Võ Văn Thưởng, trong điều kiện những khó khăn, thử thách của năm 2017, những kết quả quan trọng và khá toàn diện nêu trên đã thể hiện tinh thần chính trị, sự nỗ lực rất đáng ghi nhận của đội ngũ những người làm công tác báo chí trong cả nước. Đội ngũ những người làm báo của cả nước, những nhà báo không ngại khó khăn ở nơi đầu sóng ngọn gió, ở những nơi khó khăn, gian khổ nhất để kịp thời phản ánh đưa tin về những sự kiện quan trọng của đất nước. Đã có những nhà báo hy sinh cả tính mạng của mình, vượt qua sự đe dọa của những thế lực xấu, sự đối xử không công bằng của các cơ quan chức năng để làm tròn sứ mệnh của người cầm bút, của một nhà báo chân chính... Những kết quả đã khẳng định quyết tâm đổi mới, phương châm chủ động, nhạy bén kịp thời, thuyết phục trong chỉ đạo định hướng cũng như trong hoạt động thông tin tuyên truyền của báo chí.

Tuy nhiên, đồng chí Võ Văn Thưởng cũng thẳng thắn nhìn nhận, bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, vẫn còn có những hạn chế, thiếu sót, bất cập chưa được khắc phục rõ nét, một số biểu hiện nghiêm trọng hơn, gây ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của báo chí. Biểu hiện rõ nhất là tình trạng xa rời tôn chỉ mục đích, vi phạm tôn chỉ mục đích, nhất là một số báo, tạp chí điện tử, trang thông tin điện tử có khuynh hướng giật gân câu khách, dễ dãi trong trích nguồn; hiện tượng xào lại tin, bài của báo khác tương đối phổ biến.

Đồng chí Võ Văn Thưởng cũng nhấn mạnh, năm 2018 là năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, cũng là năm bản lề thực hiện kế hoạch kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020. Kết quả công tác trên tất cả các mặt của năm 2018 có ý nghĩa quyết định với mục tiêu, nhiệm vụ, chỉ tiêu mà nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII đặt ra. Thuận lợi nhiều, khó khăn thách thức cũng không ít. Trong bối cảnh đó, công tác báo chí cần tập trung vào một số nội dung như sau:

Thứ nhất, tập trung thông tin, tuyên truyền các nhiệm vụ chính trị của năm 2018, gắn với nhiệm vụ, mục tiêu tổng thể của cả nhiệm kỳ, trọng tâm là tiếp tục tuyên truyền thực hiện Nghị quyết Đại hội XII, các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ trên tất cả các mặt chính trị, kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại, xây dựng Đảng. Trong xây dựng Đảng, tập trung cho việc tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng để đấu tranh đẩy lùi, ngăn chặn suy thoái về tư tưởng chính trị đạo đức lối sống, tự diễn biến tự chuyển hóa trong nội bộ. Báo chí cần phản ánh một cách trung thực, khách quan và đúng định hướng.

Cần tập trung cổ vũ, lan tỏa các điển hình tiên tiến, những giá trị tích cực, tốt đẹp, phản ánh những bất cập, hạn chế thiếu sót, trong lãnh đạo, điều hành của các ngành, địa phương, đơn vị với một trách nhiệm và xây dựng. Đấu tranh không khoan nhượng với tiêu cực, tham nhũng, cái xấu, cái ác, phê phán, phản bác các quan điểm thông tin sai trái. Những chủ đề, vấn đề quan trọng ở trên cần có sự tham gia tuyên truyền tích cực, đồng bộ của cả hệ thống báo chí cách mạng của chúng ta. Trong đó, các cơ quan báo chí chính trị của chúng ta phải là lực lượng chủ lực. 

Quá trình triển khai tuyên truyền các nội dung, chủ đề quan trọng nêu trên, có thể nói, cũng chính là quá trình rèn luyện, nâng cao bản lĩnh chính trị, bản lĩnh văn hóa, trình độ chuyên môn, tinh thần trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân của người làm báo và từng cơ quan báo chí, góp phần thực hiện có chất lượng, hiệu quả Kết luận số 23 – KL/TW của Ban Bí thư về Tăng cường  chỉ đạo, quản lý, phát huy vai trò báo chí, xuất bản trong việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “ tự chuyển hóa” trong nội bộ được Ban Bí thư ban hành ngày 22/11/2017. 

Thứ hai, tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác chỉ đạo, định hướng nội dung thông tin theo hướng chủ động, nhạy bén, kịp thời, thuyết phục, giữ vững nguyên tắc “một đầu mối thông tin”. Vấn đề này năm 2017 làm tương đối tốt. Năm 2018 cần phát huy, khắc phục những điểm còn hạn chế.

Trong công tác chỉ đạo, định hướng, các cơ quan làm công tác này là Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Tuyên giáo các tỉnh, thành ủy phải nắm chắc được tình hình, dự báo và nhạy bén với các vấn đề bức xúc để trên cơ sở đó định hướng cho báo chí. 

Tiếp tục giữ vững nguyên tắc một đầu mối, ở Trung ương là Ban Tuyên giáo Trung ương; ở các địa phương là ban tuyên giáo các tỉnh, thành ủy trên cơ sở phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo, các sở Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo các cấp.

Các đồng chí làm công tác báo chí cần nhận thức đầy đủ bối cảnh, đánh giá đúng thuận lợi, nhận thấy rõ những khó khăn có thể tác động đến công tác báo chí năm 2018 về các mặt: tư tưởng, tâm trạng xã hội, cán bộ, đảng viên còn nhiều băn khoăn, trăn trở; tham nhũng; tiêu cực diễn biến phức tạp, ngày càng tinh vi... Trong thời gian vừa qua, các thế lực thù địch, cơ hội chính trị tận dụng tối đa mặt yếu và hạn chế của chúng ta trong các lĩnh vực công tác để xuyên tạc bôi nhọ, chống phá. Điều này đòi hỏi chúng ta có một sự tự tin rất lớn về đường lối, tự tin với lý tưởng, tự tin với sự chỉ đạo trong thực hiện các Nghị quyết của Trung ương. 

Chúng ta nói về cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật, nhất là sự phát triển của khoa học thông tin gắn với trí tuệ nhân tạo đang hứa hẹn tạo ra những thay đổi hết sức quan trọng, nhưng cũng đặt ra hàng loạt vấn đề nan giải, phức tạp đối với sự phát triển của Việt Nam nói chung cũng như đối với hoạt động của báo chí trong thời gian tới nói riêng.

Cần phải khẳng định rằng, chất lượng thông tin tốt luôn luôn mang tới nhận thức tốt cho người đọc, người xem. Vì vậy, để công chúng báo chí có một nhận thức tốt thì yêu cầu, đòi hỏi đối với những người làm báo của chúng ta phải có chất lượng thông tin báo chí thật tốt. 

Thứ ba, tăng cường và nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về báo chí, trong đó có vai trò của cơ quan chủ quản. Năm 2017, đã đạt được nhiều kết quả. Năm 2018, cần tập trung vào một số công việc như sau:

Một là, thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện tôn chỉ, mục đích, giấy phép hoạt động của các cơ quan báo chí; phát hiện, kiên quyết xử lý nghiêm khắc xu hướng “báo hóa” của các tạp chí điện tử; thu hồi giấy phép hoạt động những cơ quan báo chí vi phạm; thu hồi Thẻ nhà báo đối với các nhà báo có hành vi, biểu hiện tha hóa, biến chất; rà soát, thu hồi và cấp phép lại tên miền đối với những tên miền không phù hợp. 

Hai là, thanh tra, kiểm tra việc các cơ quan báo chí tổ chức cơ quan đại diện, phóng viên thường trú tại các địa bàn, khu vực, tỉnh, thành phố; xử lý quyết liệt các vi phạm. 

Trong năm 2018, cũng cần đặc biệt quan tâm triển khai quy hoạch báo chí. Điều này đã được đồng chí Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, thành viên Thường trực Ban Bí thư, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã có chỉ đạo Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác tuyên giáo năm 2017, triển khai nhiệm vụ năm 2018.

Thứ tư, công tác cán bộ, bao gồm cả quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực lãnh đạo, quy định đối với các phóng viên… cần được các cơ quan chỉ đạo, quản lý, chủ quản quan tâm hơn nữa. Trên báo cáo đánh giá, so với các lĩnh vực khác, mặt bằng trình độ của cán bộ báo chí đồng đều và khá cao, cả về chuyên môn và chính trị. Đó là điều rất đáng mừng. Tuy nhiên, hoạt động báo chí là hoạt động chính trị; cán bộ báo chí là cán bộ chính trị, cán bộ của Đảng, của Nhà nước, của đoàn thể. 

Nếu chỉ đơn thuần trình độ chuyên môn thì không đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Cho nên, phải thường xuyên nâng cao trình độ chính trị, cập nhật kiến thức và phải học tập thường xuyên và không có điểm dừng. Từ thực tiễn sai phạm của các phóng viên báo chí trong năm 2017, không ít người mang thẻ nhà báo mà kiến thức lại hạn chế, không am hiểu thực tế nhưng lại ảo tưởng về quyền lực sức mạnh của nhà báo. Chính vì như vậy, sa vào suy thoái, vòi vĩnh, làm tiền, làm xấu đi hình ảnh của báo chí.

Cùng với việc tự học có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, các cơ quan chỉ đạo, quản lý, nhất là chủ quản, cần tạo điều kiện để đội ngũ làm báo nâng cao kiến thức, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và đạo đức, đáp ứng yêu cầu làm báo trong môi trường truyền thông liên tục phát triển, mở rộng hiện nay. 

Thứ năm, về kinh tế báo chí, hiện nay vẫn còn có những lúng túng nhất định. Đây là vấn đề được nêu lên trong nhiều hội nghị, cần tiếp tục nghiên cứu một cách có hệ thống, để giải quyết vấn đề căn cơ, tìm ra hướng đi một cách phù hợp. 

Cũng tại Hội nghị, Ban Tuyên giáo Trung ương đã tặng Bằng khen cho 5 tập thể vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác chỉ đạo, quản lý báo chí năm 2017. Đó là: Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội; Ban Tuyên giáo Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh; Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; Bộ Kế hoạch và Đầu tư./.