PV: Thưa Thứ trưởng, vừa qua xuất hiện 2 cuốn sách: “Bộ luật Dân sự và văn bản hướng dẫn thi hành 2014” có hình ảnh ghép mặt diễn viên hài Công Lý vào một người đàn ông ăn mặc phản cảm ở trang bìa; Cuốn “Bộ luật Hình sự và văn bản hướng dẫn thi hành 2014” có hình ảnh là cán cân công lý, một bên là đồng hồ để bàn, một bên là xấp tiền. Thứ trưởng nhìn nhận vấn đề này như thế nào?
Thứ trưởng Trương Minh Tuấn: Gần đây, Nhà xuất bản (NXB) Lao động – Xã hội đã cho xuất bản hai cuốn sách là “Bộ luật Dân sự và văn bản hướng dẫn thi hành năm 2014”, và “Bộ luật Hình sự và văn bản hướng dẫn thi hành năm 2014”. Đây là hai cuốn sách có nhiều nội dung vi phạm nghiêm trọng luật xuất bản.
Sai phạm thứ nhất là, hai cuốn sách đã xúc phạm tới các cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước là Quốc hội – cơ quan ban hành hai bộ luật. Với cuốn “Bộ luật Hình sự và văn bản hướng dẫn thi hành năm 2014”, ở trang bìa có hình ảnh cán cân công lý, một bên để chiếc đồng hồ và một bên để xấp tiền. Còn cuốn “Bộ luật Dân sự và văn bản hướng dẫn thi hành năm 2014” đã xúc phạm cá nhân khi đưa lên trang bìa hình ảnh của diễn viên hài Công Lý chắp vào cơ thể 1 người đàn ông khác ăn mặc hết sức phản cảm. Hai cuốn sách này thể hiện sự xúc phạm đến pháp luật của nước ta.
Sai phạm thứ hai là, các tiêu đề “Bộ luật Dân sự và văn bản hướng dẫn thi hành năm 2014” và “Bộ luật Hình sự và văn bản hướng dẫn thi hành năm 2014” đã làm cho mọi người hiểu nhầm thời điểm ban hành 2 bộ luật này. Nhiều người nghĩ rằng năm 2014 ban hành 2 luật này. Đấy là những sai phạm rất nghiêm trọng.
Sai phạm thứ ba là, in bản thảo không phù hợp bản thảo đã được duyệt. Ở bản thảo đã được duyệt thì không có hình ảnh minh họa, hình ảnh Quốc huy, và cũng không có tên “năm 2014”, nhưng khi xuất bản lại có thêm những nội dung và hình ảnh đó.
Bộ TT&TT đã chỉ đạo cơ quan chức năng là Cục Xuất bản, In và Phát hành xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Cụ thể là xử lý theo điểm b, điểm c khoản 2 điều 20 Nghị định 159/NĐ-CP. Phạt Nhà xuất bản đã phát hành 2 cuốn trên với tổng số tiền là trên 250 triệu đồng.
PV: Đây là những đầu sách được thực hiện theo hình thức liên kết giữa nhà xuất bản và đối tác. Xin Thứ trưởng cho biết tình hình liên kết xuất bản hiện nay ra sao?
Thứ trưởng Trương Minh Tuấn: Thực tế hiện nay hầu như NXB nào cũng có hoạt động liên kết xuất bản. Tôi nghĩ liên kết xuất bản là chuyện bình thường, là việc làm cần thiết trong bối cảnh hiện nay các NXB đang rất khó khăn.
Tuy nhiên, ở đây có một số vấn đề. Một là, có NXB liên kết quá nhiều. Có những NXB liên kết đến trên 90%, nghĩa là hoạt động xuất bản của NXB rất ít, chủ yếu thông qua các đối tác liên kết. Hai là, thông qua hoạt động liên kết, nhiều NXB không quản lý được xuất bản phẩm của mình, vừa rồi rất nhiều sai phạm trong lĩnh vực xuất bản là do liên kết mà NXB không quản lý được các xuất bản phẩm.
Ba là, cũng có hiện tượng thông qua liên kết, có NXB bán giấy phép. Đây cũng là vấn đề chúng ta cần phải đặt ra và quan tâm trong thời gian tới. Bán giấy phép nên không quản lý được, dẫn đến sai phạm.
Bộ TT&TT đã chỉ đạo Cục Xuất bản, In và Phát hành xem xét, rà soát lại các hoạt động liên kết xuất bản các xuất bản phẩm hiện nay để làm trong sạch môi trường xuất bản. Vì liên kết nên rất nhiều nơi lợi dụng xuất bản lậu các ấn phẩm khác. Vừa rồi, Bộ TT&TT, Cục Xuất bản, In và Phát hành đã xử lý nhiều trường hợp. Tới đây sẽ tiếp tục rà soát để xử lý tiếp.
PV: Thời gian tới, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ chấn chỉnh hoạt động này thế nào?
Thứ trưởng Trương Minh Tuấn: Thực tế, thanh tra-kiểm tra là hoạt động thường xuyên của Bộ TTT&TT trên các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ. Gần đây, chúng tôi tăng cường thanh tra kiểm tra báo chí và xuất bản. Từ đầu năm tới nay, đội ngũ làm công tác thanh tra trong lĩnh vực này căng mình xử lý nhiều sai phạm, xem xét xử lý hàng trăm ấn phẩm.
Gần đây, chúng tôi cũng đang xem xét xử lý tiếp một số ấn phẩm, nhà xuất bản vi phạm bản quyền tác giả, liên kết xuất bản… Thậm chí, có xuất bản phẩm đã được xuất bản nhưng chưa có giấy phép.
Với trường hợp vi phạm trong hai cuốn sách luật, ngoài việc xử lý nghiêm với nhà xuất bản, chúng tôi còn yêu cầu cơ quan chủ quản nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân và mức độ vi phạm của đối tác liên kết để có hình thức xử lý phù hợp.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng.