* Một số kết quả nổi bật

Trong 6 tháng đầu năm 2024, công tác cải cách TTHC đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, các bộ, cơ quan đã cắt giảm, đơn giản hóa 168 quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh (QĐKD) tại 16 văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL). Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt phương án cắt giảm, đơn giản hóa đối với 125 QĐKD tại 47 VBQPPL thuộc phạm vi quản lý của 05 Bộ (Tư pháp, Công Thương, Lao động - Thương binh và Xã hội, Tài chính và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam). Tính từ năm 2021 đến nay, các bộ, cơ quan đã cắt giảm, đơn giản hóa 2.943 QĐKD tại 250 VBQPPL, ước tính tỷ lệ cắt giảm, đơn giản hóa đạt khoảng 18,6% và khoảng 10% chi phí tuân thủ. Nhiều quy định đã được cải cách mạnh mẽ mang lại hiệu quả, lợi ích thiết thực, tạo sự chuyển biến tích cực góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Về phân cấp trong giải quyết TTHC: Thực hiện Quyết định số 1015/QĐ-TTg ngày 30 tháng 8 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án phân cấp 699 TTHC (chiếm tỷ lệ 13,47% trên tổng số TTHC được rà soát với 232 VBQPPL cần sửa đổi, bổ sung trong giai đoạn 2022-2025), trong 6 tháng đầu năm 2024, các bộ, ngành đã phân cấp 108 TTHC tại 21 VBQPPL, trong đó 50 TTHC phân cấp từ cấp trên cho cấp dưới và 58 TTHC phân cấp trong nội của bộ, cơ quan. Tính từ năm 2022 đến nay, đã có 19/21 bộ, cơ quan thực hiện phân cấp 261/699 TTHC tại 53 VBQPPL. Ngoài việc triển khai Quyết định 1015/QĐ-TTg, các bộ, địa phương đã chủ động thực hiện phân cấp giải quyết 527 TTHC theo thẩm quyền trên các lĩnh vực như: Giao thông vận tải, tài nguyên và môi trường, nông nghiệp và phát triển nông thôn, nội vụ, văn hóa, thể thao và du lịch....

Việc thực thi các phương án phân cấp đã mang lại hiệu quả trong giải quyết TTHC, giúp giảm bớt tầng nấc, khâu trung gian, các cơ quan cấp trên được giảm bớt công việc sự vụ, tập trung vào xây dựng và hoạch định chính sách; giảm thời gian người dân, doanh nghiệp đi lại, nộp hồ sơ và nhận kết quả khi TTHC được phân cấp từ Trung ương về tỉnh, từ tỉnh về huyện, từ huyện về xã.

Về đơn giản hóa TTHC nội bộ: Triển khai Kế hoạch rà soát, đơn giản hóa TTHC nội bộ trong hệ thống hành chính nhà nước giai đoạn 2022 - 2025, đến nay, các bộ, cơ quan đã trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án đơn giản hóa 40 TTHC nội bộ và phê duyệt theo thẩm quyền phương án đơn giản hóa 151 TTHC nội bộ (bãi bỏ 25 TTHC, sửa đổi bổ sung 166 TTHC); các địa phương đã phê duyệt phương án đơn giản hóa 861 TTHC nội bộ (bãi bỏ 97 TTHC, sửa đổi bổ sung 764 TTHC). Các bộ, ngành đang tiếp tục rà soát, hoàn thiện phương án đơn giản hóa trên một số lĩnh vực (Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Quốc phòng…); nhiều địa phương (Hà Nội, Bắc Giang, Ninh Thuận...) tích cực trong triển khai nhiệm vụ này.

Việc đơn giản hóa TTHC nội bộ góp phần phân định rõ trách nhiệm, quyền hạn của các cơ quan trong thực thi công vụ, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả hoạt động, tăng cường công tác phối hợp, bảo đảm công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình của cán bộ, công chức; là điều kiện tiên quyết để thúc đẩy chuyển đổi số trong nội khối hành chính.

Triển khai các Nghị quyết chuyên đề của Chính phủ về đơn giản hóa TTHC, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư và Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06), trong 6 tháng đầu năm 2024, các bộ, ngành đã đơn giản hóa 247 TTHC, giấy tờ công dân tại 25 VBQPPL, nâng tổng số TTHC, giấy tờ công dân được đơn giản hóa đến nay là 828 TTHC, đạt 76%; có 07 bộ, cơ quan  hoàn thành thực hiện 100% phương án đơn giản hóa; 10 bộ, cơ quan đạt trên 50%; 02 bộ đạt dưới 50%. Còn 256 TTHC cần tiếp tục đơn giản hóa tại 01 Luật, 17 Nghị định, 10 Thông tư liên tịch và 22 Thông tư. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 11 tháng 02 năm 2024 về tiếp tục đẩy mạnh triển khai Đề án 06 và tổ chức Hội nghị sơ kết 01 năm triển khai công văn số 452/TTg-KSTT về tháo gỡ điểm nghẽn trong triển khai Đề án 06.

Thông qua việc tích hợp, giảm bớt yêu cầu cung cấp các giấy tờ, thông tin trong quá trình thực hiện TTHC và đẩy mạnh khai thác, tái sử dụng dữ liệu cơ quan nhà nước đã quản lý, các TTHC liên quan đến quản lý dân cư được đơn giản hóa và mang lại những lợi ích thiết thực đối với người dân, doanh nghiệp, giúp cắt giảm chi phí, thời gian thực hiện thủ tục và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số trong hoạt động hành chính của các cơ quan nhà nước.

Về Cải cách việc thực hiện TTHC: Chính phủ đã ban hành Nghị định số 63/2024/NĐ-CP ngày 10 tháng 6 năm 2024 quy định việc thực hiện liên thông điện tử 02 nhóm TTHC: đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi; đăng ký khai tử, xóa đăng ký thường trú, giải quyết mai táng phí, tử tuất nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong thực hiện TTHC. Bộ phận Một cửa của nhiều bộ, ngành, địa phương đã được quan tâm đầu tư, nâng cấp và chủ động đổi mới mô hình, nâng cao chất lượng hoạt động.

Việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến trong 6 tháng đầu năm 2024 có sự cải thiện rõ rệt với hơn 13,9 triệu hồ sơ trực tuyến thực hiện từ Cổng Dịch vụ công quốc gia; hơn 7,4 triệu giao dịch thanh toán trực tuyến với số tiền hơn 4.620 tỷ đồng. Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến của bộ, ngành đạt 46,16% trong tổng số hồ sơ TTHC (tăng 19,56% so với cùng kỳ năm 2023), địa phương đạt 51,55% trong tổng số hồ TTHC (tăng 19,62% so với cùng kỳ năm 2023); tỷ lệ số hóa kết quả giải quyết TTHC tại bộ, ngành là 46,36% (tăng 22,14% so với cùng kỳ năm 2023) và địa phương là 58,12% (tăng 14,56% so cùng kỳ năm 2023). Tỷ lệ hồ sơ cấp kết quả bản điện tử có giá trị pháp lý để tái sử dụng tại bộ, ngành đạt 46,38% (tăng 22,14% so với cùng kỳ năm 2023), tại địa phương đạt 64% (tăng hơn 24,46% so với cùng kỳ năm 2023). Việc đẩy mạnh cải cách TTHC cấp Phiếu lý lịch tư pháp tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp đã được triển khai thực hiện thông qua triển khai thí điểm cấp Phiếu lý lịch tư pháp trên ứng dụng VneID tại Hà Nội và Thừa Thiên Huế từ ngày 22 tháng 4 năm 2024.

Các bộ, ngành, địa phương đã căn cứ vào kết quả Bộ chỉ số đánh giá chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện TTHC, dịch vụ công theo thời gian thực trên môi trường điện tử để thường xuyên đánh giá chất lượng thực hiện, qua đó giúp tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính và trách nhiệm giải trình của cơ quan nhà nước trong giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp.

Để tiếp tục đổi mới tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp trong thực hiện TTHC, trên cơ sở nghiên cứu, đề xuất của Văn phòng Chính phủ và các bộ, địa phương liên quan, Chính phủ đã đồng ý tổ chức triển khai thí điểm Mô hình Trung tâm phục vụ hành chính công một cấp trực thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (Hà Nội, Tp Hồ Chí Minh, Bình Dương, Quảng Ninh) là cơ quan hành chính có chức năng tiếp nhận, giải quyết và kiểm soát, theo dõi, đánh giá thực hiện TTHC, cung cấp dịch vụ công trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, thời gian thí điểm từ tháng 9 năm 2024 đến ngày 30 tháng 11 năm 2025; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 10 tháng 12 năm 2025 và Tổ công tác chỉ đạo, đôn đốc việc thực hiện.

Bên cạnh đó, việc lắng nghe, tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị (PAKN) của người dân, doanh nghiệp đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tích cực, chủ động triển khai thông qua nhiều hình thức để nắm bắt và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách, TTHC. Trong 6 tháng đầu năm 2024, các bộ, ngành, địa phương đã tiếp nhận tổng số gần 55 nghìn PAKN của người dân về quy định và hành vi hành chính; đã xem xét, xử lý gần 37 nghìn PAKN, đạt hơn 67%.

Có thể khằng định, với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, vai trò của Tổ công tác, Hội đồng tư vấn và sự quyết tâm, nỗ lực triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp của các bộ, ngành, địa phương, công tác cải cách TTHC trong 6 tháng đầu năm 2024 đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 01 Nghị định, 02 Chỉ thị, 03 Quyết định và nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành để thúc đẩy việc triển khai. Theo đó, đã cắt giảm, đơn giản hóa 168 QĐKD tại 16 VBQPPL; phân cấp 108 TTHC tại 21 VBQPPL; đơn giản hóa 247 TTHC, giấy tờ công dân tại 25 VBQPPL theo các Nghị quyết chuyên đề của Chính phủ; 40 TTHC nội bộ đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án đơn giản hóa và 1.012 TTHC nội bộ đã được các bộ, ngành, địa phương phê duyệt phương án đơn giản hóa theo thẩm quyền. Bên cạnh đó, việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến đã có sự cải thiện rõ rệt; tỷ lệ hồ sơ trực tuyến và số hóa kết quả giải quyết TTHC tại các bộ, ngành, địa phương đều tăng so với cùng kỳ năm 2023; hơn 4.500 dịch vụ công trực tuyến được tích hợp, cung cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, trong đó nhiều dịch vụ công đã được tái cấu trúc, đơn giản hóa quy trình thực hiện. Bộ chỉ số đánh giá chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp tiếp tục phát huy vai trò phục vụ chỉ đạo, điều hành, đánh giá kết quả cải cách TTHC của cơ quan, đơn vị và theo dõi, giám sát của cá nhân, tổ chức.

Tổ công tác đã phát huy vai trò giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp về cải cách TTHC, góp phần khắc phục điểm yếu trong khâu tổ chức thực thi và Hội đồng tư vấn cũng đã phát huy vai trò “cầu nối” giữa Chính phủ với người dân, doanh nghiệp, huy động sự tham gia rộng rãi của cộng đồng doanh nghiệp và người dân vào quá trình cải cách của Chính phủ, bảo đảm cải cách hướng tới người dân, phục vụ người dân cũng như nâng cao khả năng phản ứng chính sách. Đến nay, Tổ công tác đã cơ bản hoàn thành 13/17 nhiệm vụ (không có nhiệm vụ quá hạn), Hội đồng tư vấn hoàn thành 10/23 nhiệm vụ (không có nhiệm vụ quá hạn) theo Kế hoạch hoạt động.

* Giải pháp, nhiệm vụ trong tâm trong thời gian tới

Mặc dù đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, tuy nhiên vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: (1) Một số quy định, TTHC còn chồng chéo, phức tạp, qua nhiều khâu trung gian; việc đánh giá tác động chính sách, chi phí tuân thủ cũng như hoạt động tham vấn của một số cơ quan tuân thủ chưa nghiêm; (2) TTHC nội bộ trong từng bộ, cơ quan, địa phương và giữa các cơ quan hành chính nhà nước với nhau còn phức tạp, rườm rà; (3) Việc tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp, người dân chưa được quan tâm đúng mức, tại một số cơ quan, đơn vị, địa phương nhất là ở cơ sở vẫn còn tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực; (4) Việc tiếp nhận, giải quyết TTHC chủ yếu theo phương thức truyền thống hồ sơ giấy, theo địa giới hành chính; một số dịch vụ công trực tuyến thực hiện chưa thuận lợi; (5) Việc số hóa tái sử dụng dữ liệu số hóa tại các bộ, ngành, địa phương còn thấp.

Nguyên nhân của tồn tại, hạn chế nêu trên có cả chủ quan và khách quan, trong đó nguyên nhân chủ quan là chủ yếu, như: (1) Người đứng đầu một số bộ, cơ quan, địa phương chưa quan tâm đến công tác cải cách TTHC; (2) Trình độ của một số cán bộ, công chức, viên chức còn hạn chế, chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm trong thực thi công vụ; (3) Thói quen làm việc theo phương thức truyền thống, chưa theo kịp với tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ; (4) Công tác phối hợp giữa các bộ, cơ quan, địa phương đôi khi còn thiếu chủ động, chưa chặt chẽ, kịp thời; (5) Hạ tầng công nghệ thông tin còn yếu, thiếu đồng bộ, nhiều hệ thống đã được đầu tư từ lâu, chưa được nâng cấp, phát triển; (6) Nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ cải cách TTHC chưa đảm bảo.

Để triển khai hiệu quả công tác cải cách TTHC trong 6 tháng cuối năm 2024, quán triệt các nhiệm vụ, giải pháp Quốc hội đề nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo tập trung thực hiện tại Nghị quyết số 142/2024/QH15 ngày 29/6/2024 về kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 20/5/2024, các bộ, ngành, địa phương, Tổ công tác và Hội đồng tư vấn tập trung vào các giải pháp và nhiệm vụ trọng tâm:

- Tăng cường kiểm soát chặt chẽ, đánh giá tác động chính sách cụ thể đối với quy định TTHC, thực hiện tốt việc tham vấn (tăng cường tham vấn trên môi trường điện tử), thẩm định, thẩm tra dự án, dự thảo VBQPPL, bảo đảm các TTHC được quy định đúng thẩm quyền, cần thiết, hợp lý, khả thi, thực hiện trên môi trường điện tử và chi phí tuân thủ thấp nhất.

- Cắt giảm, đơn giản hóa TTHC thực chất, hiệu quả, trong đó tổ chức thực thi các phương án cắt giảm, đơn giản hóa đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, phương án cắt giảm, đơn giản hóa quy định, TTHC liên quan đến phiếu lý lịch tư pháp theo Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 11 tháng 6 năm 2024 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, tổ chức thực thi phương án cắt giảm, đơn giản hóa giấy phép liên quan đến hoạt động kinh doanh ngay sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

- Xây dựng, trình Chính phủ ban hành Chương trình cắt giảm giấy phép và đổi mới hoạt động cấp phép tại các bộ, ngành, địa phương giai đoạn 2025-2030 để tiếp tục cắt giảm thực chất, hiệu quả TTHC tạo môi trường sản xuất kinh doanh thuận lợi, minh bạch, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

- Tập trung triển khai các nhóm dịch vụ công trực tuyến liên thông ưu tiên rà soát tái cấu trúc quy trình tích hợp, cung cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia năm 2024 theo Quyết định số 206/QĐ-TTg ngày 28 tháng 02 năm 2024 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, rà soát, đánh giá, cấu trúc lại quy trình đối với các dịch vụ công trực tuyến đang được tích hợp, cung cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, bảo đảm nguyên tắc lấy người dùng là trung tâm.

- Tổ chức triển khai hiệu quả 02 nhóm TTHC liên thông: Đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi; đăng ký khai tử, xóa đăng ký thường trú, giải quyết mai táng phí, tử tuất theo Nghị định số 63/2024/NĐ-CP của Chính phủ.

- Thúc đẩy triển khai Đề án 06, nhất là việc tháo gỡ các điểm nghẽn trong quá trình triển khai và hoàn thành việc xây dựng, hoàn thiện, nâng cấp các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành, kết nối, chia sẻ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để tiếp tục đơn giản hoá giấy tờ khi thực hiện TTHC và đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến, dịch vụ công trực tuyến liên thông.

- Đẩy nhanh tiến độ triển khai thí điểm mô hình Trung tâm phục vụ hành chính công một cấp trực thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tại Hà Nội, Tp Hồ Chí Minh, Bình Dương, Quảng Ninh là cơ quan hành chính có chức năng tiếp nhận, giải quyết và kiểm soát, theo dõi, đánh giá thực hiện TTHC, cung cấp dịch vụ công trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông.

- Tiếp tục nâng cấp, hoàn thiện các tiêu chí Bộ Chỉ số đánh giá chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp theo Quyết định số 766/QĐ-TTg ngày 23 tháng 6 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ, đây là công cụ trực tuyến đánh giá nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương và phục vụ chỉ đạo, điều hành trong cải cách TTHC.

- Đẩy mạnh truyền thông về công tác cải cách TTHC và tăng cường công tác tập huấn, huy động sự tham gia của người dân, hiệp hội, doanh nghiệp.