Thủy chung trong tình vợ chồng, tình yêu nam nữ
Phụ nữ Việt Nam là những người chung thủy, sống trọn tình vẹn nghĩa. Hình ảnh hòn vọng phu - đá trông chồng là biểu tượng cảm động nhất về lòng chung thủy trọn vẹn với chồng của người phụ nữ Việt Nam.
Trong kho tàng ca dao, dân ca Việt Nam có vô vàn câu ca viết về tình yêu chung thủy của người phụ nữ:
Yêu anh cốt rũ xương mòn
Yêu anh đến thác vẫn còn yêu anh
(Ca dao)
Người phụ nữ Việt Nam khi yêu ai là dành trọn vẹn tình cảm cho người đó, một lòng trung thành, gắn bó với người mình yêu:
Chừng nào muối ngọt chanh thanh
Em đây mới dám bỏ anh lấy chồng
(Ca dao)
Chuyện trầu cau là một trong những câu chuyện cổ tích đầy thương cảm viết về lòng chung thủy, trong cả tình anh em lẫn nghĩa vợ chồng.
Dưới thời phong kiến, thân phận người phụ nữ hết sức nhỏ bé và thiệt thòi. Dù sống trong vất vả, hy sinh, người phụ nữ vẫn luôn là người thuỷ chung, giàu tình nghĩa:
Chồng ta áo rách ta thương
Chồng người áo gấm xông hương mặc người
(Ca dao)
Keo sơn khăng khít trong tình nghĩa vợ chồng, nên người phụ nữ Việt Nam không dễ thay lòng đổi dạ. Họ dồn tất cả tâm tư, tình cảm, sức lực cho việc vun đắp hạnh phúc gia đình. Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào họ cũng một lòng một dạ với chồng, giữ vẹn trinh tiết:
Trai thời trung hiếu làm đầu
Gái thời tiết hạnh làm câu răn mình
(Nguyễn Đình Chiểu)
Lịch sử Việt Nam có bề dày mấy nghìn năm thì có đến hơn một nghìn năm là thời gian diễn ra các cuộc chiến tranh giữ nước. Những người đàn ông ra đi biền biệt, bỏ lại sau lưng ruộng đồng, nhà cửa, gánh nặng gia đình đặt lên vai người vợ. Và những người phụ nữ ngoài việc can đảm vượt mọi khó khăn, gánh vác việc nhà, còn chung thủy chờ chồng trở về trong ngày chiến thắng. Sự trung trinh ấy chính là nguồn động lực to lớn giúp người ra trận dũng cảm chiến đấu giành độc lập, tự do.
Thời kỳ hai miền Nam Bắc bị chia cắt, hàng chục vạn phụ nữ miền Nam có chồng con, anh em tập kết ra Bắc. Mặc dù bị chính quyền tay sai tìm mọi cách o ép, khống chế, trấn áp, họ vẫn chung thủy chờ đợi người thân. Và có biết bao người phụ nữ miền Bắc đã tiễn chồng lên đường vào Nam chiến đấu. Dù bặt tin chồng hàng chục năm trời, dù đã nhận được giấy báo tử, họ vẫn một lòng một dạ giữ tròn đạo nghĩa, thay chồng phụng dưỡng cha mẹ chồng, nuôi dạy con cái lớn khôn. Lòng chung thủy và nghị lực của họ thật đáng để chúng ta khâm phục và ca ngợi.
Thủy chung với cộng đồng, với đất nước
Phụ nữ Việt Nam là những người sống rất trung hậu, có tình có nghĩa, trước sau như một. Trong đối nhân xử thế, trong quan hệ giữa người với người, họ luôn là những người rất đề cao tình nghĩa, coi trọng đạo lý làm người. Với bạn bè, họ thường rất thân thiết, gắn bó, đói no, sướng khổ cũng không phụ nhau.Với bà con lối xóm, họ luôn gần cận, chia ngọt sẻ bùi, láng giềng "tắt lửa tối đèn có nhau". Trong tình đồng chí, đồng đội, họ là nhữngsống chết có nhau.